Die Schöpfung van Joseph Haydn is een oratorium dat de schepping van de wereld viert. Haydn componeerde het in 1797 en 1798, geïnspireerd door Händel’s Messiah.
Het originele libretto was gebaseerd op drie bronnen: het Bijbelboek Genesis, het boek Psalmen en het gedicht Paradise Lost van John Milton, maar was te breedsprakerig om het op muziek te zetten. Het uiteindelijke libretto is een bewerking door Baron Gottfried van Swieten, een in Nederland geboren Oostenrijks diplomaat.
Baron van Swieten baseerde de Engelse tekst van Die Schöpfung op de Engelse King James bijbel en maakte tegelijk een Duitse vertaling, die met geen enkele Duitse bijbelvertaling overeenstemt, maar de woordvolgorde, de klemtonen etc. van de Engelse tekst tracht te behouden.
Het oratorium bestaat uit drie delen. Het eerste deel viert de schepping van licht, aarde, hemellichamen, water, weer en planten. Het tweede deel bezingt de schepping van zeewezens, vogels, landdieren en uiteindelijk de mens. Elke dag van het scheppingsverhaal wordt in een recitatief aangekondigd door de aartsengelen Rafaël (bas), Uriël (tenor) en Gabriël (sopraan). Het laatste deel gaat over de Hof van Eden en de eerste gelukkige momenten van Adam (bas) en Eva (sopraan).
In dit werk slaagt Haydn prachtig in de krachttoer om de schepping van de wereld vanuit de daaraan voorafgaande chaos muzikaal af te beelden.
Joseph Haydn
Die Schöpfung, Hob.XXI:2 (1798)
Uitvoerders
Ilse Eerens sopraan
Allan Clayton tenor
Dietrich Henschel bas-bariton
Brussels Philharmonic
Vlaams Radiokoor
Octopus Kamerkoor
Kazushi Ono, dirigent