Onder leiding van Bart Van Reyn eert het Octopus Kamerkoor de kerkmuziekcomponist Haydn met de Missa in Angustiis, beter bekend als de ‘Nelson-Messe’. Deze wordt voorafgegaan door het ‘Salve Regina’, een werk dat Haydn in 1771 schreef na een ernstige ziekte die hij had overwonnen en de ‘Kleine Orgelmesse’.
De Missa in Angustiis (mis in bange tijden) werd door Haydn gecomponeerd in 1798 voor het hof van prins Nicolaas II Esterhazy.
De naam was geen officiële naam, maar een naam die Haydn zelf gebruikte, wellicht verwijzend naar de stress waarin het werk tot stand kwam. Naast zijn andere taken aan het hof moest Haydn elk jaar een nieuwe mis produceren voor de naamdag van prinses Esterhazy. Mogelijk verwijst de naam ook naar het hachelijke klimaat in Europa op dat moment. Napoleon had in minder dan een jaar vier grote veldslagen met Oostenrijk gewonnen. De politieke en financiële instabiliteit had voor Haydns zeer praktische gevolgen, zijn beschermheer Nikolaus II zag zich verplicht het blaasorkest te ontslaan kort voordat Haydn de mis schreef.
Later werd het stuk de Nelsonmis genoemd. Volgens de legende werden stukken van de mis uitgevoerd toen Nelson in 1800 het hof van Esterhazy bezocht en Haydn ontmoette. Wellicht ontstond daarna de praktijk om van de Nelsonmis te spreken.
Hoewel ‘Missa in Angustiis’ een eerder treurig stuk doet vermoeden – het behoort ook wel tot de klankwereld van Mozarts Requiem – zijn er diverse contemplatieve en vreugdevolle delen en een jubelende finale. Het orkest bevat geen houtblazers – die waren immers wegbezuinigd – en het gebruik van drie trompetten en pauken in de begeleiding creëert een wat militaire sfeer (wat misschien ook heeft bijgedragen aan de uiteindelijke naam van het werk). De mis valt ook op door het “vuurwerk” dat van de sopraansoliste wordt gevraagd in diverse delen van de mis.
Programma
- Missa brevis Sancti Joannis de Deo, ‘Kleine Orgelmesse’
- Salve Regina
- Missa in Angustiis, ‘Nelson-Messe’
Uitvoerders
- Octopus Kamerkoor
- Le Concert d’Anvers
- Bart Van Reyn